23 cze 2013

Korpusy polskich tekstów

Korpus IPI PAN jest pewnego rodzaju polskim odpowiednikiem Brown Corpus. Zawarte w nim teksty zostały przeanalizowane morfologicznie. Korpus zawiera anotacje morfosyntaktyczne, opisujące każde słowo z punktu widzenia gramatyki języka polskiego. Korpus składa się z prozy współczesnej (10%), prozy dawnej (10%), publikacji naukowych (10%), prasy (50%), stenogramów sejmowych i senackich (15%) oraz ustaw (5%). 

Także IPI PAN, kierował projektem który doprowadził do powstania Narodowego Korpusu Języka Polskiego
"Korpus językowy to zbiór tekstów, w którym szukamy typowych użyć słów i konstrukcji oraz innych informacji o ich znaczeniu i funkcji. Bez dostępu do korpusu nie da się dziś prowadzić badań językoznawczych, pisać słowników ani podręczników języków obcych, tworzyć wyszukiwarek uwzględniających polską odmianę, tłumaczy komputerowych ani innych programów zaawansowanej technologii językowej. Korpus jest niezbędny do pracy językoznawcom, ale korzystają zeń często także informatycy, historycy, bibliotekarze, badacze literatury i kultury oraz specjaliści z wielu innych dziedzin humanistycznych i informatycznych. [...] 
Narodowy Korpus Języka Polskiego jest wspólną inicjatywą Instytutu Podstaw Informatyki PAN (koordynator), Instytutu Języka Polskiego PAN, Wydawnictwa Naukowego PWN oraz Zakładu Językoznawstwa Komputerowego i Korpusowego Uniwersytetu Łódzkiego, zrealizowaną jako projekt badawczy rozwojowy Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Te cztery instytucje wspólnie zbudowały korpus referencyjny polszczyzny wielkości ponad półtora miliarda słów. Wyszukiwarki korpusowe (menu po prawej stronie) pozwalają przeszukiwać zasoby NKJP zaawansowanymi narzędziami uwzględniającymi odmianę polskich wyrazów, a nawet analizującymi budowę polskich zdań.

Lista źródeł korpusu zawiera nie tylko klasykę literatury polskiej, ale też prasę codzienną i specjalistyczną, nagrania rozmów, teksty ulotne i internetowe. Zróżnicowanie tematyczne i gatunkowe tekstów, dbałość o reprezentację rozmówców obu płci, w różnym wieku i z różnych regionów, są dla wiarygodności korpusu równie ważne jak jego wielkość."


Rzeczpospolita udostępniła Dawidowi Weissowi swoje artykuły z lat 1993-2002 na potrzeby badań związanych z jego pracą magisterską. Od tego czasu artykuły są udostępnione na jego stronie na potrzeby badań naukowych w formacie plików html. Korpus ten jest jednym z większych, tematycznie spójnych korpusów języka polskiego. Jego wadą jest to, że artykuły mają pewne wyrażenia występujące wielokrotnie ze względów edycyjnych. Kłopotliwa jest sytuacja prawna ponieważ nie ma jasnych zasad dotyczących korzystania z tego korpusu.

Wikipedia jest nie tylko źródłem wiedzy encyklopedycznej, ale także lingwistycznej. Można ściągnąć wszystkie podstrony Wikipedii (także w formacie XML) uzyskując korpus rzędu 100 milionów słów, dobrej jakości językowej i zawierający wiele rzadkich słów. Jako źródło danych lingwistycznych ma podobną wadę do korpusu Rzeczpospolita. W Wikipedii pojawiają się różne wzorce, takie jak opisy miejscowości, które mogą znacząco zaburzyć statystyki oparte o ten korpus. Wiele z wzorców o zawyżonej częstości można pominąć poprzez zrezygnowanie z krótkich notatek.

Istnieje kilka nieformalnych korpusów tekstów języka polskiego opartych w dużej mierze o prozę ściągniętą z internetu. Korpusy te są pod wieloma względami językowymi najlepsze oraz często największe, mają jednak kilka wad. Ich status prawny utrudnia korzystanie z nich. Prawo polskie nie zabrania ściągania takich danych, a zupełnie nie odnosi się do jakichkolwiek działań w zakresie automatycznego przetwarzania tekstów objętych ochroną przez prawa autorskie. Wadą tego typu korpusów jest także to, że wiele książek
pochodzi z minionych wieków i użyty w nich język oraz słownictwo odbiegają od współczesnego.

Brak komentarzy: